Çocukta dini eğitime ne zaman ve nasıl başlanılmalıdır?
Genel olarak eğitimcilere gelen en sık yöneltilen sorulardan bir tanesidir bu soru.Ve bir o kadar da kapsamlı ve ayrıntılıdır bu sorunun karşılığı.Sadece soru cevap şeklinde sosyal medya üzerinden yanıt alınabilecek ve ona göre bi yol izlenecek bir durum değildir bu.
Çünkü yaşam sebebimizi dinimiz üzeredir.Ve Allah bize emanet ettiğini zamanı gelince emanetine nasıl baktığının sualini tabii ki soracaktır.
Çocuklarınızı kreşe bırakırken, veya babaanneye bırakırken hiç mi merak edip sormuyorsunuz?
Mamafih dünyaya gelen her çocuk İslam fıtratı üzerine doğar.Biz ebeveynlere düşen de bu fıtratı bozmadan emanete bakabilmektir.
Peki bunu nasıl yapacağız?
Ebeveynler nasıl ki çocuğun dünyası için endişeleniyorsa ahireti için de endişelenmekle mesuldur.İşte tam olarak manevi eğitimin tohumu da böyle atılmaya başlanır.
En başından yani ana rahmiyle başlar.Anne bebeğine hamileyken stresli ortamlardan, gıybet ortamlarından vb. ortamlardan uzak kalarak bebeğinin sakinliğini korurken bir yandan da Kur’an okuyarak, tefekkür ederek huzurlu ortamı korumalı ve tamamlamalıdır.
Burada baba da annenin en büyük destekçisi olarak anneni yardımcısı olmalıdır..Ebeveynler arasındaki sıcak, samimi sohbetin üçüncü dinleyicisi de bebekleri olduğunu unutmamalıdırlar.
Toplumumuzda özellikle Anadolu’da çocuklar ikinci çocukluk döneminde (7-11 yaş) ilk okula başlar ve okuma yazmayı sökmesiyle birlikte yaz tatilinde hemen camiiye gönderilir.Bu sorumluluk hocanın üzerine atılır.Ebeveynler derin bir oh çeker.Ve evde de namazını kıldın mı? Kur’an’ını okudun mu telkinlerinin artmasıyla çocuk bıkma evresine geçiş yapmaya başlar. Dini eğitim ne değildir sorusunun karşılığı tam da bu paragraftır.
Çocuk doğduktan sonra kulağına ezan okunur ve sonrasında ismi okunur.Annenin çocuğuna doğmadan hissettirmeye çalıştığı maneviyat ilk basamağı çıkan çocuk dünyaya geldikten sonraki ikinci basamağını da böylece çıkmış olur.Bir diğer üçüncü basamak ebeveynlerin helal beslenmesi ve çocuğunu da bu yönde eğitmesidir.Helal beslenme diyince hemen domuz vb.türleri yememek gelmemelidir akla.Yediğimiz içtiğimiz şeylerin gerçekten helal yollardan üretilip üretilmediğinden emin olmak.Şüpheli şeylerden uzak durmaktır.(Tüketilen et Allah adına kesilmediyse leş hükmündedir haramdır. Sakız,jelibon vb.) Yiyeceklerde helallik noktasında sıkıntı varsa fıtratın bozulmasına çok da şaşırmamak gerekir.Bu başlık apayrı çok geniş bir konuyu oluşturmaktadır.
Bebeklik döneminde(0-2 yaş) dinimizi yaşadığımız kadar çocuğumuza aksettirebiliriz.Çünkü çocuk kayıt cihazı gibi bizden hem gördüğü hem duyduğu şeyleri yapmaya çalışacaktır.
Bebeklik döneminde (0-2 yaş)Uyuturken beşiğine koyup şarkılı dönen peluş oyuncakları kullanmak yerine naif sesiyle ninni okuyabilir, ilahi okuyabilir.Dönen peluş oyuncakların altını görmek yerine kabe şeklinde oyuncak, dua eden çocuk, tesbih vb. eşyaların oyuncakları asılabilir.(Günümüzde alternatiflerin çoğaldığını da düşünürsek)
Bebeğin dili dönmeye başlayınca Allah lafzını söyletmeye çalışabiliriz.Oyuncaklarının içine küçük seccade, kopmayacağına emin olduğunuz tesbih, renkli Kur’an alfabelerini iliştirebilirsiniz.
Çocuk anlamayabilir bunlardan.Amaç bu tür simgelerle çocuğun aşinalığını oluşturmak.Zihninde bir yer edinmeye başlaması.
İlk çocukluk dönemi (3-6yaş) oyun çocukluğu da denir bu döneme.Ve isminden de yola çıkarak oyunlarla ona manevi bir ortam oluşturmanın tam vakti gelmiştir. Yine oyuncaklarının arasına çocuğumuz erkekse takkeli ,seccadeli, tesbihli namaz kılan bir erkek bebek koyabiliriz.Çocuğumuz kız ise normal saçları olan bir kız bebeği çantasında seccadesini, eteğini, başörtüsünü çıkarıp takılabilen bir oyuncak konabilir.Bize basit gelen bu oyuncak ve yöntemler çocuklar üzerinde tahminimizden daha kalıcı olacaktır.Çocuk kaç yaşına gelirse gelsin namaz kılacağı zaman o anları hatırlayacaktır.
Siz seccadenizi serdiğinizde onun minik seccadesini de yanına serin.Onun seccadesini özel isimli veya renkli uygun görsellerle de zenginleştebilirsiniz.
Evin dış kapısının yanına eve giriş ve çıkış duaları, lavabo kapısının yanına lavaboya girerken ve çıkarken okunması gereken duları asabilirsiniz.Çocuk odasına yine dini semboller asabilirsiniz. Çocuğun yatağının baş ucuna uyurken ve uyanınca okunacak duaları asabilirsiniz.Bunlar basit ve uygulanabilir alternatiflerdir. Mübarek gün ve gecelerde onlarla birlikte o güne özel etkinlikler,resimler yaparak heyecanlarını daha da artırabiliriz. Mesela üç ayların baslangiciy’la Ramazanın gelmesinin etkinleştirilmesi gibi. Sizin için bu duaları PDF olarak yükledim ücretsiz bir şekilde indirebilirsiniz.
Bu şekilde büyüttüğümüz emanetlerimiz zaten siz telkinde bulunmadan Kur’an’ını okuyacağı zamanı da bilir, namaz kılacağı zamanı da bilir, nerede nasıl davranması gerektiğini de bilir.İnsanlar öldüğünde onların amel defterleri kapanır.Ancak kapanmayan amellerinden biri arkasında maneviyatı bir bütün, annesi ve babası için kur’an okuyan ve dua okuyan bir evlat bırakmaktır.
Rabbim emanetlerimiz tarafından amellerimizin kapanmayacağı evlatlar yetiştirecek ebeveynler olmayı nasip etsin. Amin.
One thought on “Çocukta dini eğitime ne zaman ve nasıl başlanılmalıdır?”
Hocam yazınızdan çok feyz aldım Allah razı olsun.